Gelukszoekers: Fons Hartman

Als zoon van een militair krijgt de nu 66-jarige Alfonsus Franciscus Hartman al op jonge leeftijd mee dat hij op eigen benen moet kunnen staan. “Wij hielpen onze ouders geregeld met klussen rond het huis, zoals het aanleggen van een grindpad of het uitbouwen van een motorblok. Mijn vader was een enorm liefhebber van auto’s en handelde daar geregeld in.” De technische kennis die Fons van kinds af aan met de paplepel kreeg ingegoten, is ook de rode draad geweest in zijn werkende leven. Na een metaalopleiding is de Apeldoorner in de constructiebouw beland. Toen zijn verzoek om het Vaassens Montage Bedrijf in 2012 over te nemen werd afgewezen, besloot hij voor zichzelf te beginnen.

Was een eigen bedrijf voor jou een logische stap in je carrière?

“Eigenlijk wel. Vanuit kennis en ervaring ben ik er als vanzelf in gerold. Toen mijn baas in Vaassen vertrok, besloot ik mij weer op mijn eigen woonplaats te richten en het Apeldoorns Luchtkanalenbedrijf (ALB) op te richten. Na twee maanden in m’n eentje sloot collega Tonny aan, met wie ik vier jaar heb samengewerkt in een vennootschap onder firma. Met een team van zo’n 4-8 mensen verzorgden we de luchtkanalen in onder meer ziekenhuizen en papierfabrieken. Het binnenkomen bij een opdrachtgever was nog wel een uitdaging, maar als ze eenmaal weten wat je kunt, heb je eigenlijk geen concurrentie meer.”

“Ik was toch geen Marc Overmars”

Ben je tijdens je werkende leven nog tegen drempels aangelopen?

“Soms wel. Ik ben heel direct en zeg het eerlijk als ik je een lul vind. Dat valt niet bij iedereen in goede aarde. Ik had ooit een meningsverschil met mijn baas, omdat hij achterliep met het uitbetalen van de salarissen. Ik heb hem toen eerlijk gezegd dat niet iedereen een ruime spaarpot heeft en hij niet zo nalatig moest zijn. De vrouw van de baas kon aan zijn gezicht direct zien dat hij weer een conflict met mij had gehad. Hoewel het hem raakte, kon hij het vaak wel op prijs stellen dat ik zo eerlijk tegen hem was.”

Heb je die karaktertrek van één van je ouders?

“In de jaren ’60 voetbalde ik een tijdje bij Victoriaboys in Apeldoorn. De trainer had echter de pik op mij en zette me vaker op de bank dan in het veld. Mijn vader is toen een keer langsgekomen en heeft tegen de trainer gezegd dat hij de club niet betaalde om mij op de bank te houden. Daarmee kwam ook een einde aan mijn voetbalcarrière, maar goed, ik was toch geen Marc Overmars.”

Na twee eerdere relaties ontmoette je Karla in 2005. Hoe heeft de liefde tussen jullie zich ontpopt?

“Ik kwam Karla online tegen op Relatieplanet. Er stond een stickertje ‘te koop’ bij, dus ik dacht: ‘laat ik eens een bod doen’. We begonnen met elkaar te chatten, maar in plaats van dat ik een gesprek voerde met Karla, werd ik door haar dochters Charlotte en Stéphanie ondervraagd. Tijdens onze eerste date zaten de meiden naast me op de bank en vroegen ze me de hemd van het lijf. Het klikte zo goed dat Karla en de meiden in 2006 van Ede naar Apeldoorn zijn verhuisd en bij me zijn ingetrokken. Samen met Wendy, Koen en Sara – de kinderen uit mijn vorige relaties – was het soms lekker druk in huis. Van al mijn relaties ben ik het langst samen met Karla. Drie keer is scheepsrecht.”

In het voorjaar van 2021 slaat het noodlot toe. Fons eet slecht, heeft veelvuldig last van zijn maag en braakt. Uit onderzoek blijkt dat hij een tumor van zes centimeter in zijn maag heeft zitten. Een gezwel waar de artsen geen raad mee weten. Fons krijgt te horen dat ze niets voor hem kunnen betekenen, maar laat het daar niet bij zitten.

“Toen ik te horen kreeg dat de artsen in Nederland niets voor me konden doen, ben ik over de grens gaan kijken. Ik kwam in contact met een chirurg in Leuven en ben daar op  17 mei 2022 geopereerd. Tijdens die operatie hebben ze mijn maag, blinde darm, galblaas en een aantal van mijn lymfeklieren verwijderd. Het was een zware, risicovolle operatie, waarvoor ik acht dagen in het ziekenhuis heb gelegen. De operatie verliep goed en na ongeveer een maand revalideren pakte ik m’n werkzaamheden weer op.”

Had je na die ingreep nog voldoende vertrouwen in je lichaam?

“Eigenlijk wel. De artsen hadden mijn slokdarm aangesloten op mijn darm, waardoor ik bij alles wat ik eet vooral heel langzaam en goed moet kauwen. Toch kon ik nog steeds wel van een bourgondisch leven genieten. Voor zover de artsen konden zien was de tumor weg, al waren ze er vrijwel zeker van dat de kanker terug zou komen. Hoe en wanneer durfden ze alleen niet te zeggen. Begin vorig jaar kwamen we daar wel achter.”

Hoe ben je tot de ontdekking gekomen dat de kanker terug was?

“In maart 2024 ontdekte ik allemaal rode vlekken op mijn huid. Karla dacht eerst dat het netelroos was en stuurde me naar de huisarts. Na drie mislukte zalfkuren werd ik doorgestuurd naar de dermatoloog, die een biopt afnam. Anderhalve week later werd ik gebeld dat het niet goed was. De kankercellen hadden zich via mijn lymfeklieren verspreid en groeien nu zowel naar binnen als naar buiten. Met een eiwitkuur en chemotherapie probeerden we de verdere uitzaaiing van de kanker nog te vertragen, zonder blijvend succes. De dokter verwacht nu dat mijn lichaam het binnen twee maanden begeeft, al weet zij ook dat ik een strijder ben.”

“Of er een hiernamaals is durf ik niet te zeggen, maar het geloof dat er zoiets kan zijn houdt ons op de been”

Hoe kijk je tegen je naderende levenseinde aan?

“Voor de dood zelf ben ik niet bang, maar wel voor de weg ernaartoe. Ik denk ’s nachts geregeld na of ik alles wel goed achterlaat en of ik nog dingen moet regelen. Karla en ik praten veel over de dood. Ik heb al mijn wensen met betrekking tot de uitvaart al vastgelegd en mijn bedrijf en sloep al verkocht. Dan hebben Karla en de kinderen daar straks geen omkijken meer naar.”

Hoe kijk je terug op het leven dat je hebt geleefd?

“Ik prijs me gelukkig. Ik heb veel plezier gehad in het werk dat ik deed, heb mijn gezin mogen verzorgen en heb van het leven genoten. Ik ben inmiddels twintig jaar samen met Karla en ben al vijftig jaar bevriend met Willem, met wie ik beide veel lief en leed heb gedeeld. Ook krijg ik, tot op de dag van vandaag, nog altijd een lach op mijn gezicht van het nummer ‘Sultans of Swing’ die me doen denken aan de roadtrips naar Oostenrijk in de jaren ’80.”

“Drie keer is scheepsrecht”

Is er nog een wijze les die je aan Karla of de kinderen mee zou willen geven?

“Karla heeft alle wijze lessen al ingeprent.” Karla: “Hij zegt het nonchalant, maar dat is wel zo. Fons was wel altijd de spil van ons gezin en had overal antwoord op, zolang het niet over computers ging.

Als we straks ergens tegenaan lopen wordt dat wel even anders. Toch kennen we Fons allemaal en weten we diep van binnen wel wat de beste oplossing dan zal zijn.” 

Geloof je in een leven na de dood?

“Ik ben katholiek opgevoed. Hoewel ik niet wekelijks naar de kerk ga, blijft het geloof wel in me. Als ik ergens een mooie kerk zie, ga ik altijd even naar binnen om er een kaarsje aan te steken voor de dierbaren die er niet meer zijn. Of er een hiernamaals is durf ik niet te zeggen, maar het geloof dat er zoiets kan zijn houdt ons wel op de been.”

Mijn gesprek met Fons vond plaats op dinsdag 28 januari. Twee weken later, op donderdag 13 februari heeft Fons zijn laatste adem uitgeblazen. Ik wens Karla, de familie, vrienden en overige nabestaanden heel veel sterkte met het verlies.