Gelukszoekers: Maryo Siahailatua

De coronapandemie is volop aan de gang als de Molukse Maryo Siahailatua zijn vader naar zijn laatste rustplaats brengt. Zónder zijn zus Agnes, die door de coronarestricties niet in de gelegenheid is om vanuit Japan over te vliegen. “Het is allemaal snel gegaan” vertelt Maryo. “Onze vader belandde na een beroerte in het ziekenhuis en kreeg daar –midden in coronatijd– de nodige complicaties. Na een maand in het ziekenhuis te hebben gelegen, brachten we hem naar ons huis in Bekasi, waar hij een week later, op 62-jarige leeftijd, overleed. Een moeilijke periode uit m’n leven.”

Heb je het verlies van je vader een plek kunnen geven?

“Ik probeer de herinneringen aan hem levend te houden door goed voor de spullen te zorgen die hij me heeft nagelaten. Zijn motor gebruik ik nog dagelijks en zijn oude gitaar heeft een speciaal plekje gekregen in mijn huis. Hoe moeilijk die periode ook was, ook dat is uiteindelijk weer voorbij gegaan.”

Kijk je altijd met die vergankelijkheid naar momenten in het leven; als iets dat wel weer overgaat?

“Dat probeer ik wel. Elke avond bid ik tot God en leg ik hem voor wat me op dat moment aan het hart gaat. Dat kan een tegenslag zijn, maar net zo goed een droom of een mooie ervaring. Als zich in het leven een probleem voordoet, kun je dat het beste gewoon loslaten. Een jaar na het overlijden van mijn vader ben ik getrouwd en twee jaar later kregen we ons eerste kind. Momenten in het leven waarin ik me juist weer gelukkig prijs.”

Wat betekent geluk voor jou?

“Ik ervaar geluk wanneer ik ben omringd door familie en we in goede gezondheid verkeren. Met een zus in Japan en familie in Nederland is elkaar zien niet vanzelfsprekend. Dat kan soms jaren duren. Toen Agnes in 2018 naar Japan verhuisde, beeldde ik me geregeld in hoe het zou zijn om haar daar op te zoeken. Een paar maanden geleden trouwde ze in Nagoya en heb ik haar, samen met mijn moeder en tante Meggy, voor het eerst opgezocht. Dat was voor mij heel bijzonder.” 

Het klinkt alsof je een goede band hebt met je zus. Hoe was het voor jou om haar, zeven jaar geleden, naar Japan te zien verhuizen?

“Toen Agnes het idee kreeg om naar Japan te verhuizen voor werk, was ik de eerste die haar daarin steunde. Onze ouders vonden het idee maar niets. Ik geloofde er echter wel in en het maakt me trots om te zien waar ze nu staat. Ze heeft een goede baan, is getrouwd en spreekt vloeiend Japans. Stiekem zou ik ook wel naar Japan willen verhuizen, maar mijn vrouw wil dat niet.”

“Als zich in het leven een probleem voordoet, kun je dat het beste loslaten.” 

Je gaf aan dat God een belangrijke rol speelt in je leven. Is het ook mogelijk om geluk te ervaren zonder God?
“Voor mij niet. Ik ben gedoopt en geloof al sinds ik een baby ben in God. In al die jaren heb ik geregeld het gevoel gehad dat God me bijstond doordat er dingen gebeurden die ik in mijn gebeden had voorgelegd. Leven zonder een religie is voor mij als zeilen zonder bestemming: doelloos.”

Hoe zou je de zin van je eigen leven omschrijven?

“Als kind hoorde ik eens een verhaal op de radio dat me nog altijd is bijgebleven. Het gaat als volgt: lang geleden was er een koning die al zijn burgers vroeg om hem een verjaardagscadeau te geven. Hoewel iedereen zich uitsloofde en zijn kostbaarste bezit gaf, was er niets dat de koning niet al had. Tot er een man verscheen die de koning een ring gaf. Op de ring stond de tekst ‘ook dit zal voorbij gaan’. Het moraal van verhaal is dat elke emotie die je ervaart weer voorbij zal gaan. Geniet daarom van de momenten waarop je je goed voelt en klamp je niet te veel vast aan het ongeluk, want uiteindelijk draait het allemaal om balans. Het voortdurend (her)vinden van die balans zie ik als de zin van mijn leven.”

“Leven zonder religie is voor mij als zeilen zonder bestemming: doelloos.”

Als zoon van Molukse ouders ben je geboren en opgegroeid in Jakarta, maar heb je ook zes jaar op Ambon gewoond, toen je vader daar een baan aangeboden kreeg en jullie als gezin daarnaartoe verhuisden. Hoe was die periode voor jou?

“Ook daarin moest ik mijn balans opnieuw zien te vinden. Tot we in 2004 naar Ambon verhuisden heb ik me altijd Indonesisch gevoeld. Mijn ouders spraken met het accent van Jakarta en hoewel ze beide Moluks waren kende ik de Molukken vooral van liedjes en eten. Pas op Ambon heb ik geleerd wat het is om Moluks te zijn. Mijn neef Vero, die ik tot dan alleen kende van foto’s, heeft me overal mee naartoe genomen en me alles laten zien. Toen we in 2011 weer terugverhuisden naar Jakarta, was ik trots op mijn familie op Ambon, de tradities en het Moluks zijn.”

Inmiddels ben je 33 en woon je samen met je vrouw en twee dochters in Bekasi. Toch is het niet overal in Indonesië gebruikelijk om als gezin niet langer bij je ouders in te wonen. Wat heeft jullie doen besluiten om het ouderlijk huis wel te verlaten?

“Inge en ik hadden het geluk dat onze ouders het goed vonden dat we een eigen huis zochten. Ik denk dat het goed is om op een gegeven moment onafhankelijk te worden van je ouders en je eigen leven vorm te geven. Als vader van twee dochters is het aan mij om ze op te voeden en niet aan hun opa’s en oma’s. Hoewel we soms mijn moeder en Inges vader nog om advies vragen als we ergens tegenaan lopen, brengt het ons uiteindelijk meer geluk als we het probleem op eigen kracht oplossen. Ouderlijk advies is soms goed, maar je komt verder in het leven als je je eigen keuzes maakt.”

English version

The COVID-19 pandemic is in full swing when the Moluccan Maryo Siahailatua lays his father to rest — without his sister Agnes, who is unable to fly over from Japan due to the restrictions. “It all happened very quickly,” Maryo says. “Our father ended up in the hospital after a stroke and then — right in the middle of the pandemic — developed complications. After spending a month in the hospital, we took him to our home in Bekasi, where he passed away a week later, at the age of 62. A very difficult period in my life.”

Have you been able to come to terms with your father’s passing?
“I try to keep his memory alive by taking good care of the things he left me. I still ride his motorcycle every day and his old guitar has a special place in my home. As difficult as that period was, it eventually passed.”

Do you always look at life’s moments in that same way — as something that will pass?
“I try to. Every evening I pray to God and tell Him what weighs on my heart at that moment. It can be a setback, but just as well a dream or a beautiful experience. When a problem arises in life, the best thing you can do is simply let it go. A year after my father died, I got married, and two years later we had our first child. Moments in life that make me feel blessed again.”

What does happiness mean to you?
“I experience happiness when I am surrounded by family and we are all in good health. With a sister in Japan and family in the Netherlands, seeing each other isn’t always a given — sometimes it takes years. When Agnes moved to Japan in 2018, I often imagined what it would be like to visit her there. A few months ago, she got married in Nagoya and I visited her for the first time, together with my mother and Aunt Meggy. That was a very special moment.”

It sounds like you have a strong bond with your sister. How was it for you to see her move to Japan seven years ago?
“When Agnes first mentioned moving to Japan for work, I was the first one to support her. Our parents didn’t like the idea at all. But I believed in her and now I’m proud to see where she is today. She has a good job, is married, and speaks fluent Japanese. Deep down I would love to move to Japan too, but my wife isn’t keen on that.”

“When a problem arises in life, the best thing you can do is let it go.”

You mentioned that God plays an important role in your life. Do you think it’s possible to experience happiness without God?
“Not for me. I was baptized and have believed in God since I was a baby. Throughout my life, I have often felt that God was with me — because things I prayed for actually happened. Living without religion, to me, is like sailing without a destination: aimless.”

How would you describe the meaning of your own life?
“As a child, I once heard a story on the radio that has always stayed with me. It goes like this: long ago, there was a king who asked all his citizens to bring him a birthday gift. Although everyone tried their hardest and gave their most precious belongings, there was nothing the king didn’t already have. Until a man arrived and gave the king a ring. Engraved on the ring were the words: ‘This too shall pass.’ The moral of the story is that every emotion you feel will eventually fade. Enjoy the moments when you feel good, and don’t cling too much to misfortune — because ultimately, life is about balance. Constantly (re)finding that balance is, for me, the meaning of life.”

“Living without religion is like sailing without a destination: aimless.”

As the son of Moluccan parents, you were born and raised in Jakarta, but you also lived for six years on Ambon, because your father was offered a job there. What was that time like for you?
“Again, I had to find my balance. Until we moved to Ambon in 2004, I had always felt Indonesian. My parents spoke with a Jakarta accent and although they were both Moluccan, I mostly knew the Moluccas from songs and food. It was only on Ambon that I learned what it truly means to be Moluccan. My cousin Vero, whom I had only known from photos, took me everywhere and showed me everything. When we moved back to Jakarta in 2011, I felt proud of my family on Ambon, of our traditions, and of being Moluccan.”

You’re now 33 and living in Bekasi with your wife and two daughters. In some parts of Indonesia, it’s still common to live with your parents. What made you decide to move out?
“Inge and I were lucky that our parents supported our decision to look for our own place. I think it’s good to become independent at some point and shape your own life. As a father of two daughters, it’s up to me to raise them — not their grandparents. We still ask my mother or Inge’s father for advice sometimes, but in the end, we’re happier when we solve problems on our own. Parental advice can be helpful, but you grow further in life when you make your own choices.”